Wat is coaching

Als coach begeleid ik jou in je zoektocht naar de antwoorden die je nodig hebt om verder te kunnen.

Coach als gesprekspartner

Coaching is een vorm van begeleiding die erop gericht is mensen in positieve zin te veranderen. Hierbij wordt uitgegaan van gezonde mensen en een geloof in de veranderingsmogelijkheden die besloten liggen in de blijvende wisselwerking tussen inzicht en gedrag.

De wortels van coaching liggen in de positieve psychologie. Hierbij ligt de nadruk op de mogelijkheden en niet op de beperkingen.

Coaching is een gestructureerd en doelgericht proces, waarbij de coach op interactieve wijze de gecoachte aanzet tot effectief gedrag door:

  • bewustwording en persoonlijke groei
  • het vergroten van zelfvertrouwen en
  • het exploreren, ontwikkelen en toepassen van eigen mogelijkheden

Een coach is opgeleid om goed te luisteren, te observeren en het plan van aanpak af te stemmen op de individuele wensen van de coachee. Een coach denkt mee maar zorgt ervoor dat de coachee zelf achter de antwoorden en oplossingen kan komen.

Een goede coach kan zonder te (ver)oordelen in gesprek gaan met de cliënt. Dat is één van de belangrijkste kenmerken van een goede coach. Dat lijkt makkelijk, maar is het niet. Het betekent dat de coach respect heeft voor het wereldbeeld van de ander. Ook als deze afwijkend is van het eigen beeld.

De begrippen therapeut en coach worden vaak door elkaar gebruikt en dat is helemaal niet erg. Mensen die een hulpvraag hebben willen hun probleem opgelost hebben. Of dat nu door een coach of door een therapeut gebeurt is voor hen niet zo belangrijk. Als het maar wordt opgelost.

Wanneer je vastloopt in je leven of in je relatie kun je gebruik maken van een coach. Een coach is een gesprekspartner die jou meehelpt om de antwoorden te vinden waar je naar op zoek bent. Voor stressgerelateerde klachten maak je gebruik van een stresscoach. Bij relatieproblemen maak je gebruik van een relatiecoach. Omdat stress en relatieproblemen vaak hand in hand gaan heb ik me ontwikkeld in beide disciplines.

Er zijn diverse vragen waarmee je terecht kunt bij een coach. Hieronder vind je een lijst die ik heb opgedeeld in drie categorieën. Sommige hulpvragen zou je onder meerdere categorieën kunnen plaatsen. De lijst is zeker niet volledig maar geeft een goed beeld van mogelijke hulpvragen.

Persoonlijke ontwikkeling

  • wat wil ik nou eigenlijk
  • waar word ik blij van
  • hoe kom ik voor mezelf op
  • hoe zeg ik NEE zonder schuldgevoel
  • ik wil meer zelfvertrouwen krijgen

Relatie

  • ik ben verliefd op een ander
  • mijn partner is vreemdgegaan
  • ik overweeg een scheiding
  • hoe kunnen we ons seksleven verbeteren
  • mijn (schoon)familie claimt teveel tijd
  • ik heb een hekel aan mijn stiefkind(eren)
  • ik worstel met mijn seksuele voorkeur

Werkgerelateerd

  • hoe verminder ik stress door het werk
  • hoe ga ik om met ruzie op de werkvloer
  • ik overweeg een carrière switch
  • ik heb geen plezier meer in mijn werk
  • hoe ga ik om met veranderingen door reorganisatie

Een coach helpt jou de doelen die jij jezelf hebt gesteld te bereiken. Voorbeelden van dergelijke doelen zijn:

  • vergroten van zelfvertrouwen
  • leren omgaan met werkdruk
  • verminderen van stress
  • ontwikkelen van communicatieve vaardigheden
  • leren tot een compromis te komen
  • leren je gevoelens te verwoorden

Samen met jou ga ik kijken op welke manier we jou je doelen kunt laten behalen. Dat doe ik o.a. door:

  • te luisteren, samen te vatten en door te vragen
  • te motiveren en te inspireren
  • belemmerende overtuigingen inzichtelijk te maken
  • te spiegelen, teruggeven wat ik zie
  • verschillende technieken in te zetten
  • huiswerkopdrachten mee te geven

Als coach zal ik proberen om jou dat ene stapje te laten zetten.

In Nederland mag iedereen zich coach noemen. Dat betekent niet dat iedereen ook kan coachen. Als klant is het niet makkelijk om te herkennen wanneer je te maken hebt met een professionele coach of met iemand die graag coach wil zijn.

Om een goede coach te kunnen zijn moet je naast gedegen vakkennis ook over bepaalde vaardigheden beschikken. De belangrijkste kenmerken om een goede coach te herkennen heb ik hieronder voor je vermeld.

Natuurlijke drive om te helpen

Een goede coach heeft van nature de drive om mensen die vastlopen weer op weg te helpen. Hij ziet zichzelf als passant in het leven van de ander die hij een helpende hand reikt.

Zo wilde ik in mijn jonge jaren graag in een gezinsvervangend tehuis gaan werken. Daar volgde ik ook een opleiding voor die ik wegens omstandigheden helaas niet heb afgemaakt. In plaats daarvan ben ik aan het werk gegaan als projectsecretaresse.

Nadat ik drie kinderen heb grootgebracht ben ik me alsnog gaan omscholen. De behoefte om mensen op weg te helpen is al die jaren gebleven maar werken in een gezinsvervangend tehuis wilde ik niet meer. De keuze viel op Relatiecoach omdat het gezin de basis is en iedereen een veilige basis nodig heeft. Ik ben blij dat ik mijn hart gevolgd heb.

Erkende vakopleiding

Coachen doe je niet zomaar, het is echt een vak. Een goede coach heeft dan ook eerst een of meerdere erkende vakopleidingen gevolgd. De erkende hbo-opleidingen die ik heb gevolgd zijn:

  • Basiscursus coachen en coachend begeleiden
  • Relatiecoach
  • Oplossingsgerichte therapie
  • Stress en burn-out coaching

Daarnaast zorgt de professional ervoor dat de vakkennis ook na die tijd op peil blijft door het lezen van vakliteratuur en het volgen van trainingen en cursussen.

Jij staat centraal

Als coach ben ik er voor jou. Jij staat centraal. Eventuele moeilijkheden die ik zelf privé ervaar blijven altijd buiten beeld. Dat is een belangrijk verschil met een luisterend oor van derden. Niet iedereen kan met echte aandacht luisteren en zichzelf volledig ten dienste stellen van de ander.

Hoe vaak maak je niet mee dat je iets aan het vertellen bent en dat de ander zegt, oh dat ken ik, dat heb ik ook meegemaakt, en vervolgens jouw verhaal overneemt.

Veel mensen vinden het lastig om hun eigen ervaringen achterwege te laten als ze herkenning ervaren in jouw verhaal. Het liefst geven ze dan vanuit hun eigen ervaring tips en adviezen. Heel lief en goed bedoelt maar helaas heb je hier niet altijd wat aan.

Bij mij heb je daar geen last van. Ik kan heel goed mijn eigen beelden en ideeën loslaten. Jij staat centraal, altijd!

Een coach is objectief

Als coach ben ik objectief. Ik geef niet ongevraagd mijn eigen mening. Ik denk wel met je mee maar het is jouw ontwikkeltraject. De oplossingen die voor jou het beste werken zijn de oplossingen die je zelf hebt bedacht. Mijn taak is jou in dat proces te begeleiden.

Natuurlijk stel ik vragen om zaken te verhelderen, om jou op weg te helpen of om je op een bepaald spoor te zetten. Maar jij bepaalt welk pad je wilt gaan bewandelen en ik volg jou daarin. Ik zal ook nooit zeggen dat je iets niet moet doen. Tenzij je daarmee een gevaar vormt voor jezelf of voor je omgeving.

Een coach stelt prikkelende vragen

Als coach stel ik soms vragen waar je echt even over na moet denken. Mijn doel is om uit te komen bij de kern van de hulpvraag. Die is niet altijd direct bij het begin helder.

Soms komt een coachee bij me met een gerichte hulpvraag terwijl bij doorvragen blijkt dat er eigenlijk een andere vraag onderligt. Daar hoef je je als coachee op dat moment helemaal niet bewust van te zijn. Maar doordat ik vanuit oprechte interesse vragen stel komen we daar gaandeweg wel achter. Als blijkt dat er een onderliggende hulpvraag is stellen we het coachdoel bij.

Tijdens het gesprek kunnen er korte stiltes vallen omdat jij even na moet denken over een vraag die ik je gesteld heb. Het stille geluid van hardwerkende hersencellen vind ik fantastisch. Daar geniet ik echt van. Zien dat jij hard aan het werk bent om een nieuwe blijere versie van jezelf neer te zetten is voor mij de kers op de taart. Je verdient het om gelukkig te zijn.

Een coach heeft voldoende levenservaring

Een coach hoeft niet alles wat de coachee heeft meegemaakt ook zelf te hebben meegemaakt. Het gaat er bij levenservaring vooral om dat de coach kan putten uit zijn eigen ervaring wat betreft uitdagingen aangaan, doelen bereiken, zelfmotivatie, relaties, verlies en loslaten.

Zoals voor zoveel mensen geldt heb ook ik de nodige dingen meegemaakt. Ik zal hier niet benoemen welke nare en verdrietige ervaringen mijn pad hebben gekruist. Dat vind ik niet gepast. Wel kan ik je vertellen dat ik voor een aantal trauma’s en onverwerkt verdriet zelf professionele hulp heb gehad waardoor ik weer positief en met vertrouwen in het leven sta.

Ook op relatievlak heb ik het nodige meegemaakt. Mijn huidige partner is dan ook niet de eerste waar ik een langdurige relatie mee heb. Maar ik hoop wel dat hij mijn laatste partner is en ik samen met hem oud mag worden want ik ben ontzettend gelukkig met hem. De opleiding tot relatiecoach draagt hier zeker op een positieve manier aan bij.

Een coachingstraject bestaat meestal uit een intakegesprek en een aantal coachingsgesprekken. Het aantal gesprekken is afhankelijk van de hulpvraag en het gekozen coachingstraject. De genoemde aantallen dienen slechts ter indicatie. Zo zijn voor het herstellen bij milde stressklachten zijn minder gesprekken nodig dan bij een burn-out.

Belangrijk om te weten:
Als coachee bepaal je zelf wanneer het coachingstraject is afgelopen! Als je na een of twee gesprekken het gevoel hebt weer verder te kunnen en geen coachingsgesprekken meer nodig hebt dan houdt het traject na die gesprekken op. Jij bepaalt wat je nodig hebt en niet ik. Wanneer je in overleg met je werkgever bij mij terecht bent gekomen zal de werkgever ook bij die beslissing betrokken worden.

Individuele coaching

  • intakegesprek
  • vijf coachingsgesprekken
  • evaluatie
  • indien gewenst vervolggesprekken

Stress en burn-out coaching

  • intakegesprek
  • vijf coachingsgesprekken
  • evaluatie
  • indien gewenst vervolggesprekken

Relatiecoaching

  • intakegesprek
  • zeven coachingsgesprekken
  • evaluatie na gesprek 4
  • indien gewenst back-on-track gesprek

Er zit verschil in de werkwijze van een coach en een psycholoog. Een mooie vergelijking die ik heb onthouden om het verschil uit te leggen is de volgende:

Je auto doet het niet meer en je wilt dat deze zo snel mogelijk wordt gerepareerd. Als coach begeleid je de persoon bij het leren hoe hij zelf de auto kan repareren. Als therapeut laat je hem ontdekken hoe de auto kapot kon gaan.

Coach

Een coach richt zich samen met de coachee op wie hij nu is, wie hij wil zijn en wat hij wil bereiken. De nadruk lig vooral op het heden en de toekomst. Het coachingstraject is dan ook gericht op de toekomst met als uitgangspunt het denken in mogelijkheden en oplossingen. Wanneer gedurende het traject blijkt dat er vanuit het verleden iets is dat belemmerend werkt voor de coachee dan is daar zeker aandacht voor.

Een coach ziet de coachee als zijn gelijke die vooral even een gesprekspartner nodig heeft om mee te sparren. De coach gaat ervan uit dat de coachee zelf het beste weet wat hij nodig heeft en helpt de coachee met het vinden van de antwoorden. Er is geen sprake van hulpverlener – patiënt verhouding zoals bij een psycholoog wel het geval is.

Psycholoog

Een psycholoog is een therapeut die veelal helpt bij psychische problemen en bij het verwerken van ingrijpende gebeurtenissen. De nadruk ligt veel meer op inzicht van gebeurtenissen uit het verleden en de link van die gebeurtenissen naar het heden.

De relatie tussen psycholoog en patiënt is meer gericht op afhankelijkheid en is niet gelijkwaardig. Een psycholoog behandelt zijn patiënt uiteraard wel met respect maar tegelijkertijd ook als iemand die hulp nodig heeft. Een psycholoog bedenkt wat de patiënt nodig heeft om weer verder te kunnen.

Oplossingsgerichte therapie is een korte effectieve methode die gericht is op het vormgeven van de door jou gewenste toekomst.

Je gaat niet naar de oorzaak gaat kijken (waarom is de auto kapot gegaan) maar naar de oplossing (hoe kan ik de auto weer aan de praat krijgen). Jouw eigen kennis en ervaring is het vertrekpunt. Samen met de coach ga je kijken wat er voor nodig is om de door jou gewenste toekomst te bereiken en hoe je nieuwe inzichten en vaardigheden blijvend kunt inzetten (ervoor zorgen dat de auto blijft rijden).

Oplossingsgerichte therapie maakt gebruik van kernkwaliteiten en levenservaringen van de coachee. Gekeken wordt naar momenten waarop de coachee een bepaald probleem niet ervaarde, wat er toen anders was en hoe kun je dat vaker kunt laten voorkomen. Welke kernkwaliteiten heb je toen gebruikt en hoe kan je die ook in andere situaties inzetten.

Doordat meer dan 90% van de dingen die we doen vanuit ons onderbewustzijn worden aangestuurd zijn we ons er meestal niet van bewust dat we kernkwaliteiten inzetten. Door stil te staan bij positieve ervaringen uit het verleden en het uitpluizen welke kwaliteiten en vaardigheden je toen hebt ingezet kun je die opnieuw inzetten maar nu heel bewust. Je hoeft geen hele nieuwe vaardigheden aan te leren doordat je kunt voortborduren op vaardigheden die je al bezit.

Het gebruik maken van jouw eigen bestaande kwaliteiten en vaardigheden is zo effectief dat steeds meer traditionele therapieën gebruik beginnen te maken van oplossingsgerichte therapie.